9. De Jesus Trail

In geen enkel boek kom ik de trappen van Nazareth tegen. Mijn boek zal het eerste zijn. De trappartij is zo stijl dat je spieren onder de druk van de rugzak (eerste dag met volle bepakking) de spanning net aan kunnen. Na om 6.00 uur te zijn opgestaan, ontbijtje, dan meteen 200 hoogtemeters overwinnen maakt het zoet van de afdaling nog zoeter. Door de buitenwijk van de stad gaan we door een rotsachtig, verdord, landschap naar beneden. Het pad is voortreffelijk aangegeven. Er is weinig beschutting tegen de zon, een heel open terrein, het is goed dat we vroeg op weg zijn. Onderweg naar Cana maken we een tussenstop bij de oude byzanthijnse en romeinse opgravingen van Zippori. Ieder apart naar de hoogtepunten, zodat het zonder de rugzak kan. Henny eerst. Ze stelt vast dat belangrijkste bewaarde mozaieken niet toegankelijk zijn. Hans gaat dus niet naar de gesloten deuren kijken. Inmiddels zijn we bij de kiosk (koffie, ijs en, zoals een man het formuleerde, opgevulde dieren voor de kinderen) omgeven door veel Israeliers die er met het kroost een zondags museum uitje van maken. Vanuit het overwegend arabische Nazareth is het of je in een andere wereld komt. Salam is weer veranderd in Sjalom. Het laatste stuk, voor Cana, is, als we het bos uitkomen, ongelooflijk smerig. Puin, troep, afval, je kunt het zo smerig niet bedenken. De tegenstelling is groot met het welkom van spelende kinderen. Het sjalom klinkt regelmatig en ze komen naar ons toe voor een 'high five'.

Cana is een drukke, arabische, stad. De christelijke wereld wordt er gedomineerd door de bruiloft waar Jezus, als eerste van zijn wonderen, water in wijn veranderde. Geen interessante recepten gevonden overigens.

Tussen kerk en moskee ligt het "Cana wedding guest house". Arabische christenen die een gastvrij huis hebben waar je tegen een alleszins redelijke vergoeding kunt vertoeven. Ik probeer met de hulp van de zoon des huizes een hotel te boeken voor de volgende nacht. Dat lukt niet, loofhuttenfeest. Het al vijftig jaar bestaande orthodox joodse hotel in kibbutz Lavi is volledig vol. De zoon denkt in oplossingen. 'Je loopt erheen, je neemt de bus terug en slaapt weer hier'. Zo heeft ieder nadeel weer een voordeel, vrij naar JC, ook in dit geval. We kunnen nu zonder een zware rugzak de wandeling fluitend maken.

Dat valt dan weer een beetje tegen. Sterker nog het weer zit niet mee. Sinds april heeft het hier niet geregend. Nu dus wel. De dikke stoflaag op de paden van de trail verandert in dikke, plakkerige klei en alles, met dennenaalden en al, blijft aan onze schoenen plakken. We zijn doorweekt. Gelukkig is het nog steeds 23 graden. De regen tikt tegen de kruidige gewassen die meteen beginnen te geuren. De gewassen die overigens hun zaden op verschillende manieren beschermen. Hetzij door scherpe doornige takken en bladeren, hetzij door ze in te kapselen. Fotogeniek. We breken de wandeling iets eerder dan gepland af, leggen aan voor koffie. Eten een pannetje shakshuka (recept opzoeken, maken, heerlijk met brood en tahin saus hmmmmm). Schuilen daarmee voor nog een lange onweers plensbui. Ik had het niet direct verwacht hier nog zo van een warme douche te genieten.

Dan van een koud zwembad. Met de bus naar kibbutz Lavi hotel. We krijgen een kop koffie en gaan kuierend en keuvelend op pad. Langs de veehouderijen van de kibbutz, waar met verouderd materieel wordt gewerkt. We weten dat het in de 60- en 70- er jaren als solidariteit in was om als vrijwilliger naar een kibbutz te gaan. Er is toch wel veel veranderd.

We lopen in de richting van twee bergen. Hier versloegen de moslims in 1187 de kruisvaarders. Het leidde bijna tot de val van het koninkrijk Jeruzalem. De slag wordt herdacht met een monument, waarvan de hebreeuwse en arabische teksten door vandalen onleesbaar zijn gemaakt. Vandalisme met een politiek karakter? Het keuvelen valt stil. Kuieren wordt klauteren. We zijn blij dat het droog is. De beloning van de beklimming mag er zijn. Een prachtig uitzicht op het meer van Tiberias, Galilea. Omringd door schitterende vergezichten. Tot aan berg Tabor aan toe. De opdoemende berg Arbel met een scherpe kloof rand zou zich prima lenen voor een bergrede. Hoewel de vragen of de bergrede niet een veldrede is geweest en waar dan wel niet definitief worden beantwoord, lijkt het hier niet geweest te zijn. Het had zo maar gekund. Inmiddels genieten we van een stijle, rotsachtige, moeilijke afdaling om via de weg en een pad door het veld, aan te leggen bij de familie Sarvit. We slapen in een slaapzaal, maar genieten van een koud zwembad.

In het guesthouse vind ik een, enigszins gedateerd, boekje met info over de trail. Duidelijk is dat de afdaling na de beklimming van de berg Arbel erg moeilijk is. Er is een alternatief. Het verschil op de kaart is duidelijk. Van de berg mag je niet met de fiets, op het alternatief wel. We nemen voor de laatste etappe van de trail het alternatief. Passeren een opgraving van een eeuwen oude synagoge en gaan dan de berg af, de kloof in. Het kan gewoon niet met de fiets, zelfs niet als je hem op je schouders mee naar beneden wil nemen. We zien twee antilopes en veel marmotten, murmeldieren zouden we zeggen. Tussen twee bergen lopen we richting het meer van Tiberias. Lopen langs een paar campings en komen uiteindelijk, het is inmiddels bloed heet, bij het dorp Tabgha. Hier zijn een drietal plaatsen waarvan men zegt...

De broodvermeerderingskerk, waar onder het altaar een steen ligt waarop dit wonder van brood en vis zou hebben plaatsgevonen. De kerk op de heuvel waar de bergrede zou hebben plaatsgevonen. Waar we mooie spreuken uit die preek kunnen lezen. In steen gebeiteld. De kerk op de plek aan het meer van Galilea waar Sint Pieter heeft gewoond. Hier zou Jesus over het water naar een vissersboot zijn gelopen. Nu mag je er dan ook niet zwemmen.

We hebben wat ons betreft de trail volbracht. Moe maar tevreden nemen we de bus naar Tiberias waar we op de laatste avond voor de laatste dag van het loofhuttenfeest aankomen. Dat is echt feest: alles, echt alles, wat ook maar enigszins joods is, is gesloten. We eten heerlijk in een libanees restaurantje aan de boulevard langs het meer.